مراحل رفع تعارض ظاهری
1398-03-20
مراحل رفع تعارض ظاهری
تعارض ظاهري را ميتوان از راه تزاحم، تخصيص، تخصص، ورود، حكومت يا جمع عرفي برطرف كرد.
1- تزاحم
هر گاه دو حكم براي يكديگر زحمت و مزاحمتي فراهم نمايند كه نتوان به هر دو عمل كرد اين وضع را تزاحم گويند. در صورتيكه يكي نسبت به ديگري مهمتر باشد آن مقدم است و گرنه مكلف مخير است.
2 -تخصيص
بيرون بردن فرد يا افرادي از حكمي كه براي همه افراد عام گفته شده است.
3- تخصص
عبارت است از اينكه موضوعي واقعاً از عام خارج باشد. اصطلاحاً خروج موضوعي دارند.(قضات تحقیق در ماده 3 آیین دادرسی مدنی)
4- ورود
عبارت است از اينكه موضوعي واقعاً از عموم خارج نباشد ولي قانون آن را خارج دانسته باشد يا برعكس، موضوعي واقعاً از عموم خارج باشد ولي قانون آن را داخل دانسته باشد.
5- حكومت
عبارت است از بيرون بردي فردي از حكمي كه براي موضوعي صادر شده مانند حكومت قاعدهی لاضرر بر قاعدهی تسليط(مواد 132 و 30 قانون مدنی). قاعدهی لاضرر مقدم بر قاعدهی تسلیط است.
6- جمع عرفي
يعني تا آنجا كه ممكن باشد جمع ميان دو يا چند دليل متعارض و به كار بستن آنها بهتر ازطرح و دور انداختن يكي يا هر دوي آنهاست.
منبع خبر : نکات آزمونی