نحوة تشكيل شركت‌هاي سهامي عام:
1398-01-26
نحوة تشكيل شركت‌هاي سهامي عام:
ذكر مقدماتي چند در تشكيل اين شركت لازم است:
مقدمة اول: در تشكيل اين شركت دو الزام قانوني بايد رعايت شود:
الزام اول: اينكه در هنگام تشكيل شركت، بايستي مقداري از سرمايه شركت را خود مؤسسين تأمين نمايند كه حداقل آن 20% كل سرمايه مي‌باشد. در باب حداكثر مرزي تعيين نشده است.
منظور از اصطلاح تأمين شامل دو قسمت است: هم قسمتي كه نقداً پرداخت مي‌گردد و هم قسمتي كه تعهد به پرداخت مي‌شود.
الزام دوم: آن است كه بايستي مقداري از سرمايه جهت تأمين به عموم عرضه گردد. عرضة سهام به عموم مختص شركت سهامي عام است. در هيچ شركت ديگري عرضة سهام به عموم وجود ندارد. عرضة سهام به عموم از طريق نشر آگهي در روزنامة كثيرالانتشار بعمل مي‌آيد. عموم متعاقب نشر آگهي به بانك معرفي شده مراجعه نموده و اقدام به پذيره نويسي مي‌نمايند. پذيره نويسي كه توسط عموم بعمل مي‌آيد عمل تجاري قلمداد نمي‌گردد زيرا اعمال تجاري در بندهاي ده گانه «ماده 2ق. تجارت» احصاء شده‌اند حال آنكه پذيره نويسي مشمول هيچكدام از اين بندها نمي‌باشد. پذيره نويس چنانچه در جلسات مجامع عمومي حاضر نشود بعداً نمي‌تواند به مصوبات ايراد نمايد زيرا امضاء ورقه سهم به خودي خود مستلزم قبول اساسنامه و مصوبات مجامع عمومي بوده و ايراد پذيره نويس مسموع نخواهد بود.
مقدمة دوم: در هنگام تشكيل شركت‌هاي سهامي عام، آورده محتمل است آوردة نقد (پول) و يا آوردة غير نقد (غير پول مثل كالا، ملك، ماشين و ...) باشد. چنانچه آورده، آوردة نقد (پول) باشد الزام قانوني بر آن است كه 35% آن نقداً پرداخت گردد اما نسبت به مازاد آن مي تواند تعهد به تأديه به عمل آيد. اينكه مبلغ تعهد شده در چه زماني قابل مطالبه است اساسنامه تعيين مي‌كند اما در هر حال اين مدت نمي‌تواند بيش از پنج سال باشد.
نكته: در پرداخت 35% نقدي، هر سهامداري به نسبت سهام خود بايستي آن را پرداخت نمايد. بنابراين مؤسسين بايستي 35% از 20% را نقداً بپردازند و ساير پذيره نويسان نيز چنانچه 80% بقيه سرمايه را تأمين كرده‌اند بايستي 35% از 80% را نقداً پرداخت نمايند.
چنانچه آورده، آورده غير نقد (غيرپول) باشد:
اولاً: در هنگام تشكيل شركت بايستي همة آوردة غير نقد تسليم گردد. بنابراين در مورد آورده‌هاي غير نقد تعهد به تسليم وجود ندارد.
ثانياً: جلب نظر كارشناس رسمي دادگستري براي ارزيابي آورده‌هاي غير نقد الزاميست.
ثالثاً: مجمع عمومي مؤسس نيز بايستي آورده‌هاي غير نقدي را تصويب نمايد. بايد توجه داشت مجمع عمومي مؤسس مي‌تواند آورده‌هاي غير نقد را معادل نظر كارشناس و يا كمتر از آن تصويب نمايد اما حق تصويب آنها را به بيش از نظر كارشناس ندارد.
رابعاً: آورندگان آوردة غير نقد در هنگام اخذ تصميم راجع به تصويب آوردة غير نقد حق رأي ندارند.
نكته: بنا به نظر اقوي در شركت سهامي عام فقط مؤسسين مي‌توانند آوردة غير نقد بياورند.
مقدمة سوم: در شركت سهامي عام قانونگذار در «ماده 5 ل.ا.ق. تجارت» مقرر داشته سرمايه اين شركت نمي‌تواند كمتر از پنج ميليون ريال باشد. سرماية شركت سهامي تبديل به قطعات مساوي سهم مي گردد. مستنداً به «ماده 24 ل.ا.ق. تجارت» سهم قسمتي از سرماية شركت سهامي مي‌باشد كه مشخِّص ميزان مشاركت و تعهدات و منافع صاحب سهم در شركت است. در شركت سهامي يك مبلغ اسمي وجود دارد و يك مبلغ واقعي و يك مبلغ داد و ستدي.
منظور از مبلغ «اسمي» سهم، مبلغي است كه در هنگام تشكيل شركت، براي هر سهم در نظر گرفته مي‌شود و منظور از مبلغ «داد و ستدي» سهم، مبلغي است كه سهام به آن مبلغ مورد داد و ستد قرار مي‌گيرد.
مبلغ داد و ستدي سهام با توجه به نحوة فعاليت شركت در نوسان است يعني محتمل است معادل مبلغ اسمي باشد، كمتر باشد و يا بيشتر. البته غير از نحوة فعاليت شركت محتمل است عوامل ديگري نيز دخيل در نوسان مبلغ داد و ستدي سهام باشد. مثل اقدامات سهامداران عمده و يا شركت‌هاي سرمايه‌گذاري.
مبلغ «واقعي» سهم براساس دارايي واقعي شركت تعيين مي‌گردد.
نكته: مستنداً به «ماده 29 ل.ا.ق.تجارت» مبلغ اسمي سهم در شركت سهامي عام نمي‌تواند بيش از 10000 ريال باشد (در شركت سهامي خاص محدوديتي وجود ندارد).
مقدمة چهارم: لحظة تشكيل و لحظة ايجاد شخصيت حقوقي شركت سهامي چه زماني است؟ در اين زمينه اختلاف نظر وجود دارد. برخي با توجه به «ماده 17 ل.ا.ق.تجارت» كه مقرر داشته مجمع عمومي مؤسس پس از تشكيل اقدام به تصويب اقدامات مؤسسين و احراز پذيره نويسي نموده و همچنين اساسنامة شركت را تصويب مي‌نمايد و همچنين مديران و بازرسان را انتخاب مي‌نمايد مديران و بازرسان بايستي كتباً قبول سمت نمايند. قبول كتبي سمت به آن دليل است كه مديران و بازرسان با علم به مسؤوليت خود اين سمتها را پذيرفته‌اند و ادعاي جهل از آنها مسموع نخواهد بود. م 17 مي‌گويد: "از اين لحظه شركت سهامي عام تشكيل شده قلمداد مي‌گردد."
منبع خبر : نکات آزمونی