اقسام حکم واقعی
1398-08-23
حکم واقعی بر دو قسم است:
1- حکم واقعی اولی 2- حکم واقعی ثانوی
حکم واقعی اولی حکمی است که برای موضوعی آمده بدون اینکه چیزی برموضوع عارض گردد. مانند نماز كه حکم واقعی آن (خود نماز) بدون اینکه چیزی داخلش گردد وجوب است. همین طور است حکم واقعی اولی شرب خمر که حرمت است.
حکم واقعی ثانوی جایی است که یک امری عارض بر موضوعی گردد و در نتیجه حکم واقعی اولی جای خود را به حکم واقعی ثانوی میدهد. مانند اينكه حکم واقعی اولی شرب خمر، حرمت میباشد بدون اينكه چیزی عارض گردد. حال یک نفر از تشنگی درحال مرگ است و برای رفع تشنگی مجبور به نوشیدن شراب میشود. در این حالت اضطرار باعث میشود که حکم حرمت نوشیدن شراب که یک حکم واقعی اولی است جای خود را به حکم واقعی ثانوی یعنی مباح بودن نوشیدن شراب، بدهد.
نکته: اصطلاحاً به آن چیزهایی که عارض بر موضوع میگردند و حکم واقعی ثانوی را میآورند، عناوین ثانویه گفته میشود مانند اضطرار،نذر، اکراه، شرط.
مثال: حکم واقعی اولیه کمک به فقرا، استحباب میباشد. حال اگر شخصی نذرکند که چنانچه در آزمون وکالت قبول شود، فلان مبلغ به فقیری کمک کند، وقتی قبول شود باید آن پول را به فقیر بدهد(یعنی وجوب کمک کردن، حکم واقعی ثانوی است).
منبع خبر : نکات آزمونی